Türkiye, Gri Liste’den çıktı. Gazeteci Ceyhun Bozkurt, Türkiye’nin Gri Liste nasıl sokulduğunu ve Gri Liste’den çıkmak için attığı adımları yazdı.
Gazeteci Bozkurt’un sosyal medya hesabı X’ten yaptığı paylaşım şöyle;
“GRİ LİSTE GERÇEKLERİ
Türkiye'nin Gri Liste'den çıkması üzerine yeni bir saldırı başlatıldı. Saldırıların hedefi eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu.
İlginçtir saldırıya PKK ve FETÖ militanları da katılmış. Aslında ilginç değil de lafın gelişi "ilginçtir" diye yazdık. PKK'lıların ve FETÖ'cülerin Süleyman Soylu'yu sevmesini beklemiyorduk zaten.
Dönelim tekrardan Gri Liste'ye.
Gri Liste ile ilgili gerçekler ne?
Anlatmaya başlayalım:
1- Kısa adı FATF olan Mali Eylem Görev Gücü, 1989 yılında ABD, Almanya, İngiltere, Japonya, Fransa, Kanada ve İtalya’dan oluşan G-7 ülkeleri tarafından, OECD bünyesinde kuruldu. Kuruluş amacı, kara para aklamanın uluslararası alanda önlenmesiydi. FATF, 2001 yılında yetki alanını terörün finansmanıyla mücadeleyi de kapsayacak şekilde genişletti.
2- FATF’nin mevcutta 37 ülke ve 2 de bölgesel kuruluş olmak üzere 39 üyesi bulunmakta. Türkiye de FATF’ye 1991 yılında üye oldu.
3- TÜRKİYE İLK KEZ MEHMET ŞİMŞEK’İN İLK BAKANLIK DÖNEMİNDE LİSTEYE ALINDI
Gri Liste’ye alınma Türkiye için yabancı değil. Ülkemiz, başlangıç tarihleri 1994, 1998 ve 2006 yılları olan 3 FATF değerlendirmesinden geçti. Gri Liste'ye ilk alınmamız da Mehmet Şimşek’in ilk bakanlık döneminde, hem de Arap Baharı ve dibimizdeki Suriye krizi patladığında 2011 yılında oldu.
4- Türkiye bu süreçte Terörizmin finansmanı ve kara paranın aklanmasına karşı geliştirilen 40 FATF tavsiyesinin bitirilmesi amacıyla Şubat 2013’te Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun’u çıkardı. Devamında FATF tarafından yapılan 24 Ekim 2014 tarihli açıklama ile düzenli takip sürecinden çıkarıldı.
5- FATF, Türkiye ile ilgili 4’üncü Tur Karşılıklı Değerlendirme sürecine 2018 yılında başladı. Süreç 2019 yılının Ekim ayındaki FATF Genel Kurulunda kabul edilen rapor ile tamamlandı.
6- Açıklanan rapor kapsamında ve ara değerlendirme öncesinde Adalet, Dışişleri, Hazine ve Maliye, İçişleri ve Ticaret Bakanlıkları ile MASAK ve kolluk birimlerimiz bir ortak çalışma grubu oluşturdu ve 40 FATF tavsiyesi ile ilgili çalışmalara başladı.
7- İki yıllık çalışmanın neticesinde 19-21 Ekim 2021 tarihleri arasında düzenlenen FATF Genel Kurulu’nda, FATF ve Avrupa-Avrasya Grubu değerlendirmecileri tarafından hazırlanan İzleme Dönem Sonu Raporu-Birinci Takip Raporu kabul edildi.
8- Raporda Türkiye’nin gösterdiği ilerleme, 40 tavsiyeden 11’inde uyumlu, 20’sinde büyük ölçüde uyumlu, 7’sinde kısman uyumlu ve 2’sinde uyumsuz notu ile kayda geçmesine rağmen FATF Türkiye’yi gri listeye aldı. Türkiye’nin gri listeden çıkarılması için de 19 başlıkta 28 maddeden oluşan bir Eylem Planının tamamlanması kararlaştırıldı.
9- Karar açıkça siyasi bir karar olarak değerlendirilebilir. Çünkü Türkiye’nin 2019’dan itibaren attığı adımlar son derece somuttu. Bu somut adımlar kapsamında öncelikle, 31 Aralık 2020 tarihli Resmi Gazete ’de yayınlanan 7262 sayılı “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun” çıkarıldı.
10- Ayrıca Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararları ve FATF tavsiyeleri ile uyumun sağlanması amacıyla söz konusu kanun içeriğinde;
– 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun,
– 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun,
– 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu,
– 5253 sayılı Dernekler Kanunu,
– 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu,
– 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu,
– 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda önemli değişiklikler yapılmaktaydı.
7262 sayılı kanunun kabulü ile birlikte, aynı zamanda, Türkiye’ye yönelik “DAEŞ’in finans ayağı ile yeteri kadar mücadele etmiyorsunuz” eleştirisinin de önüne geçilmişti.
11- TÜRKİYE’NİN ATTIĞI ÖNEMLİ ADIMLAR
Yine o dönem yapılan bazı düzenlemeleri şöyle aktarmak mümkün:
– Türkiye’de yargı organları ile tüm kamu kurum ve kuruluşlarının koordinasyon içinde mücadele etmesini sağlamak için suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanında etkinliğin artırılmasına ilişkin Ulusal Strateji Belgesi konulu 2021/16 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi çıkarıldı.
11- – Dönemin Hazine ve Maliye ile İçişleri Bakanları imzasıyla aralarında Fetullah Gülen, Fehriye Erdal ve Mihraç Ural gibi terör örgütlerinin liderlerinin de aralarında bulunduğu FETÖ, DAEŞ, DHKP/C ve PKK terör örgütü üyelerinin tüm malvarlıkları iç dondurma mekanizması ile dondurulmuştur. Kanunlarda yapılan düzenlemeler ile iç dondurma mekanizması ilk kez uygulanmış oldu.
12- Aklama suçları ve terörizmin finansmanı kapsamında ihtisas mahkemeleri kuruldu.
Türkiye’de kara para ile mücadelede hayati önemde gerçek faydalanıcılık sicili kurdu.
Türkiye, yükümlü olarak bilinen başta bankalar olmak üzere finans kuruluşlarına aklama ve terörizmin finansmanı suçları ile mücadelede risk bazlı denetim uyguladı, yükümlülüklere uyum rehberleri hazırladı.
UYAP’taki adli istatistik modülü daha etkin hale getirildi.
Henüz hiçbir ülkede kripto varlıklar ile ilgili yasal bir düzenleme yokken Türkiye’de kripto varlık platformları ulusal hukukumuza göre yükümlü sayıldı ve bu sayede Kıbrıs üzerinden Türkiye’de oynanan illegal bahis geliri ve bu gelirin bir platform üzerinden yurtdışına gönderilmesi kolluk kuvvetlerinin işbirliği ile engellendi.
Denetim, risk bazlı yaklaşım, kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede caydırıcı yaptırımlar, gerçek faydalanılıcılık, mali istihbarat kullanımı, el koyma ve müsadere istatistikleri, STK denetimi gibi alanlarda FATF tavsiyeleriyle uyumlu iç hukuk düzenlemeleri yapıldı.
Daha önce Emniyet Genel Müdürlüğü altında bir Daire Başkanlığı seviyesinde olan Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile 2022 yılında “Başkanlık” statüsüne yükseltilirken, yine Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde yer alan Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı ise 2023 yılı başında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile “Başkanlık” statüsüne yükseltildi."
Sosyal Medyada Takip Edin
Manşet Haberleri
